
Elektronik tebligat, 7201 sayılı Tebligat Kanunu'na 6099 sayılı Kanun ile eklenen maddeler ve buna dayanılarak çıkarılan Elektronik Tebligat Yönetmeliği çerçevesinde yürürlüğe konulmuştur. Sistemin temel amacı, fiziki ortamda yapılan tebligatlara eşdeğer hukuki sonuçlar doğuracak şekilde, güvenli elektronik ortamda tebligatın yapılmasını sağlamaktır. Bu sistem, PTT tarafından işletilen Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS) üzerinden yürütülür.
E-Tebligat sisteminin işleyebilmesi için muhatapların güvenli bir elektronik adrese sahip olması gerekir. Bu adres, kısaca KEP adresi olarak bilinen Kayıtlı Elektronik Posta adresidir.
UETS (Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi):
E-Tebligatın yapılmasını sağlayan, işletimi PTT'ye ait merkezi sistemdir. Tüm elektronik tebligat işlemleri bu sistem üzerinden gerçekleştirilir. UETS, göndericinin tebligatını alıcıya güvenli bir şekilde ulaştıran ve bu işleme dair kesin kayıtları tutan teknik altyapıdır.
KEP Adresi:
Elektronik tebligat alacak olan gerçek ve tüzel kişilerin UETS'ye tanımlanan ve sadece e-tebligat alım-gönderimi için kullanılan özel bir elektronik posta adresidir. Bu adres, tebligatın yasal geçerliliğini sağlayan, kimlik doğrulaması yapılmış, güvenli bir iletişim kanalıdır.
E-Tebligat, fiziki tebligatla aynı hukuki sonuç ve geçerliliğe sahiptir. Yani, usulüne uygun yapılan bir UETS tebligatı, ilgili kanuni süreleri başlatır.
Tebliğ Tarihi: Elektronik tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda tebliğ edilmiş sayılır. Bu süre, Tebligat Kanunu’nun 7/a maddesinde ve Elektronik Tebligat Yönetmeliği'nin ilgili hükümleri ile düzenlenmiştir.
Tebligat Kanunu m. 7/a: Elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır.
E-Tebligat sistemi, belirli kişi ve kurumlar için zorunludur. Zorunluluk, genellikle yasal düzenlemelerle belirlenmiş olup, bu kişilerin ve kurumların geleneksel yollarla tebligat alma yükümlülüğünü büyük ölçüde ortadan kaldırır.
Aşağıda e-tebligat adresi alma ve bu yolu kullanma zorunluluğu bulunan bazı gerçek ve tüzel kişilere yer verdik:
gibi sicile kayıtlı meslek mensupları
Zorunluluk kapsamındaki diğer önemli gruplar şunlardır:
Zorunluluk kapsamı dışında kalan gerçek kişiler ise dilerlerse PTT'ye başvurarak isteğe bağlı olarak e-tebligat adresi alabilirler.

E-Tebligat kullanmaya başlamak için öncelikle UETS tarafından kabul edilen bir KEP adresi edinilmesi ve bu adresin sisteme tanımlanması gerekir.
Zorunlu olan gerçek ve tüzel kişiler, KEP adresi almak için yetkilendirilmiş kuruluşlara (genellikle PTT) başvurur.
Başvurunun kabulü ve gerekli şartların yerine getirilmesiyle birlikte, kişiye veya kuruma özel KEP adresi tahsis edilir ve UETS’ye tanımlanır.
Tüzel kişilerde tebligatları açma yetkisi, şirket/kurum adına belirlenen yetkili kişilere verilir. Yetkili kişi, sistemi kullanmak ve gelen tebligatları görüntülemek için gerekli kullanıcı adı ve şifreyi alır.
E-Tebligat sisteminin tam verimle kullanılabilmesi için, UETS'nin diğer kurumsal sistemlerle entegrasyonu önemlidir.
Bu kapsamda; yargı birimleri gönderecekleri tebligatları UETS üzerinden otomatik olarak yapar. Avukatlık ofisleri veya kurumsal yapılar ise kendi iç yazılımlarını UETS ile entegre ederek gelen tebligatları otomatik olarak takip edebilir ve süreç yönetimini kolaylaştırabilir.
E-Tebligatın en önemli avantajı, tebligatın gerçekleşme anının kesin ve tartışmasız olmasıdır.
Ancak bu kesinlik, fiziki tebligat usullerinden farklı bir süre hesaplama metodunu gerektirir.
Yukarıda da belirtildiği gibi, e-tebligatın hukuken tebliğ edilmiş sayıldığı an, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonudur. Muhatabın tebligatı ne zaman açıp okuduğu veya hiç okuyup okumadığı, bu sürenin başlangıcını değiştirmez.
Tebliğ günü tatil gününe denk gelse bile, tebligatın geçerliliği etkilenmez. (Teknik arıza gibi haklı mazeretler istisna olabilir.)
UETS kayıtları; tebligatın ne zaman, kim tarafından gönderildiği, hangi adrese ulaştığı ve ne zaman tebliğ edilmiş sayıldığına dair kesin delil teşkil eder. Bu kayıtlar, tebligatın fiziki kopyasına ihtiyaç duymadan, yargılama sürecinde ispat yükünü yerine getirir.
E-Tebligat sistemi ne kadar güvenilir olsa da, kullanıcı hataları veya teknik aksaklıklar nedeniyle sorunlar ortaya çıkabilir.
E-Tebligat adresi alan kişi veya kurumların, bu adreslerinin değişmesi durumunda bu durumu derhal bildirme yükümlülüğü vardır.
Kullanıcının kontrolü dışındaki teknik sorunlar veya haklı mazeretler, tebligatın öğrenilememesine neden olabilir.
Örneğin; UETS'nin genel bir teknik arızası, kullanıcının cihazlarında yaşanan ve ispatlanabilen ciddi bir arıza gibi…
Böyle bir durumda süre kaçırılmışsa ve başka hiçbir hukuki çare yoksa eski hale getirme talebinde bulunulabilir. Muhatap, engelin ortadan kalkmasından itibaren 7 gün içinde mahkemeye başvurarak, süresinde yapamadığı işlemi yapmasına izin verilmesini talep edebilir.
Tebligatın usulüne uygun yapılmadığının iddia edildiği durumlarda hak arama yolları mevcuttur.
Bir taraf, kusuru olmaksızın yasal süre içinde yapması gereken bir işlemi yapamamışsa, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) uyarınca eski hale getirme talebinde bulunabilir.
Talebin kabulü için kişinin kusursuz olduğunu ve engelin kalktığı tarihten itibaren 7 gün içinde başvuruda bulunduğunu ispat etmesi gerekir. Ayrıca eski hale getirme talebinde bulunabilmek için başka hiçbir hukuki yol bulunmaması gerekir.
Tebligat Kanunu'na veya Elektronik Tebligat Yönetmeliği'ne aykırı yapılan her türlü tebligat, usulsüz tebliğ olarak nitelendirilir.
Tebligat usulsüz yapılmış olsa bile, muhatap tebligatı ne zaman öğrenirse, o tarih tebliğ tarihi sayılır. Bu kural, 7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 32. maddesinde düzenlenmiştir.
Muhatabın, tebligatın usulsüz olduğunu ve bu nedenle sürelerinin yanlış hesaplandığını iddia etme hakkı vardır. Bu iddia, ilgili mahkemeye sunulacak bir dilekçe ile yapılır ve ispat yükü iddia sahibine aittir.
Konu ile ilgili dikkatinizi çekebilecek makalelerimize aşağıda yer verdik. İlgili makaleye ulaşabilmek için başlığın üzerine tıklayabilirsiniz.